brave hendrik 1.0
(pejoratief)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een brave hendrik…
is een man of jongen; is een persoon
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is uiterst braaf
- [Geslacht] is een man of een jongen
Algemene voorbeelden
Smit, zelf predikant (geweest), noemt de dominee in het verslag van Trouw van het symposium een brave hendrik. Letterlijk zegt hij: 'Wat doe ik hier, denk ik dan, als er weer zo'n brave hendrik in een toga wat staat te doen'.
Een brave maria heeft het [...] niet tot algemene uitdrukking gebracht. Omdat dit wel met een brave hendrik is gebeurd, is de hoofdletter van de eigennaam Hendrik verdwenen, net als in bijvoorbeeld een nieuwsgierig aagje.
De hoofdpersoon Kuifje werd langzaam van zijn scherpe kanten ontdaan. Het spektakel moest steeds meer komen van zijn medespelers en niet van de brave hendrik en zijn hondje Bobby.
En als ik krakeel hoorde in het huishouden waarin de echtgenoot uit macht der gewoonte in alles toegaf, ook dan wanneer de bodem van zijn portemonnee bijna te voelen was, draaide het uitsluitend om een beeldig hoedje, een ketting, een broche, een cape, mof of handtas zonder welke - zei mijn tante - zij zich naakter voelde dan naakt, waarop haar brave hendrik zijn laatste, nog niet aangeboorde bronnen onder zuchten aansprak.
Hoe staat het Raamtheater er voor wat de toekomst betreft? "Financieel ging het er net iets beter aan toe. Tot de minister, die brave hendrik, ons vijf miljoen afneemt om aan zijn vrienden in Kortrijk te geven. Dat eindeloos gevecht tegen de Vlaamse bierkaai ben ik zo beu. Dit is een onnozel land en de mensen die zich met theater bezighouden zijn ook onnozel. De intolerantie in het theater neemt toe. Laat ons niet vergeten dat het theater bestemd is voor aardige mensen die geïnteresseerd zijn."
Bij het woord deugd denken we vaak aan een brave Hendrik. Dit is een vooroordeel. Mensen die hun verantwoordelijkheid nemen, moed tonen, volhardend zijn en opkomen voor de rechten van zichzelf en dat van anderen, moeten kritisch en weerbaar kunnen zijn.
Vaste verbindingen
brave hendrik 2.0
Bron:
Thomas Mathis
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een brave hendrik…
is een plant
- [Plaats] komt in Nederland nog voor in Limburg, Zuid-Holland, Gelderland en Overijssel; gedijt op stikstofrijke plaatsen en plaatsen waar geürineerd is
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is nu zeldzaam
Wetenschappelijke naam: Chenopodium bonus-henricus
| Rijk | Plantae; Planten |
|---|---|
| Stam | Embryophyta; Landplanten |
| Klasse | Spermatopsida; Zaadplanten |
| Orde | Caryophyllales |
| Familie | Amaranthaceae; Amarantenfamilie |
| Geslacht | Chenopodium; Ganzenvoet |
Algemene voorbeelden
De brave hendrik (Chenopodium bonus-henricus) is een vaste plant uit de amarantenfamilie (Amaranthaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam en zeer sterk in aantal afgenomen. De plant komt in Nederland voor in Limburg (vooral in bosrijke omgeving), Zuid-Holland, Gelderland en Overijssel.
Brave hendrik behoort tegenwoordig tot de klasse der vergeten groenten. Het plantje heeft betere tijden gekend, maar heeft het onderspit gedolven in de moordende concurrentiestrijd met spinazie en snijbiet.
Er bestaat een plant die ook wel brave hendrik wordt genoemd: de ganzevoet, oftewel Chenopodium bonus-henricus. Chenopodium bestaat uit de Griekse woorden chen ('gans') en podion, het verkleinwoord van pous ('voet'). Bonus henricus is hier volgens het Verklarend woordenboek van wetenschappelijke plantennamen een vertaling van Guter Heinrich. Deze Duitse naam zinspeelt op het voorkomen van deze plant vlak bij huizen; Heinrich is afgeleid van Heimrih ('regeerder van het huis').
De brave hendrik komt voor op bewerkte, vochtige, zeer stikstofrijke grond rondom boerderijen, mesthopen en plekken waar geürineerd wordt.